سهام
ماده ۲۴
سهم قسمتی است از سرمایهٔ شرکت سهامی که مشخص میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی میباشد. ورقهٔ سهم، سند قابل معاملهای است که نمایندهٔ تعداد سهامی است که صاحب آن در شرکت سهامی دارد.
تبصره ۱: سهم ممکن است با نام و یا بینام باشد.
تبصره ۲: در صورتی که برای بعضی از سهام شرکت با رعایت مقررات این قانون مزایایی قائل شوند این گونه سهام، سهام ممتاز نامیده می شود.
ماده ۲۵
اوراق سهام باید متحدالشکل و چاپی و دارای شماره ترتیب بوده و به امضای لااقل دو نفر که به موجب مقررات اساسنامه تعیین میشوند برسد.
ماده ۲۶
در ورقهٔ سهم نکات زیر باید قید شود:
۱- نام شرکت و شمارهٔ ثبت آن در دفتر ثبت شرکتها.
۲- مبلغ سرمایهٔ ثبتشده و مقدار پرداختشدهٔ آن.
۳- تعیین نوع سهم.
۴- مبلغ اسمی سهم و مقدار پرداختشده آن به حروف و به اعداد.
۵- تعداد سهامی که هر ورقه نمایندهٔ آن است.
ماده ۲۷
تا زمانی که اوراق سهام صادر نشده است شرکت باید به صاحبان سهام گواهینامهٔ موقت سهم بدهد که معرف تعداد و نوع سهام و مبلغ پرداختشدهٔ آن باشد. این گواهینامه در حکم سهم است ولی در هر حال ظرف مدت یک سال پس از پرداخت تمامی مبلغ اسمی سهم باید ورقهٔ سهم صادر و به صاحب سهم تسلیم و گواهینامهٔ موقت سهم مسترد و ابطال گردد.
ماده ۲۸
تا وقتی که شرکت به ثبت نرسیده صدور ورقهٔ سهم یا گواهینامهٔ موقت سهم ممنوع است. در صورت تخلف، امضاکنندگان مسئول جبران خسارات اشخاص ثالث خواهند بود.
ماده ۲۹
در شرکتهای سهامی عام مبلغ اسمی هر سهم نباید از ده هزار ریال بیشتر باشد.
ماده ۳۰
مادام که تمامی مبلغ اسمی هر سهم پرداخت نشده صدور ورقهٔ سهم بینام یا گواهینامهٔ موقت بینام ممنوع است به تعهدکنندهٔ این گونه سهام گواهینامهٔ موقت بانام داده خواهد شد که نقل و انتقال آن تابع مقررات مربوط به نقل و انتقال سهام با نام است.
ماده ۳۱
در مورد صدور گواهینامهٔ موقت سهم، مواد ۲۵ و ۲۶ باید رعایت شود.
ماده ۳۲
مبلغ اسمی سهام و همچنین قطعات سهام در صورت تجزیه باید متساوی باشد.
ماده ۳۳
مبلغ پرداخت نشدهٔ سهام هر شرکت سهامی باید ظرف مدت مقرر در اساسنامه مطالبه شود. در غیر این صورت هیأت مدیرهٔ شرکت باید مجمع عمومی فوقالعادهٔ صاحبان سهام را به منظور تقلیل سرمایهٔ شرکت تا میزان مبلغ پرداختشدهٔ سرمایه دعوت کند و تشکیل دهد و گر نه هر ذینفع حق خواهد داشت که برای تقلیل سرمایهٔ ثبتشدهٔ شرکت تا میزان مبلغ پرداختشده به دادگاه رجوع کند.
تبصره: مطالبهٔ مبلغ پرداختنشدهٔ سهام یا هر مقدار از آن باید از کلیهٔ صاحبان سهام و بدون تبعیض به عمل آید.
ماده ۳۴
کسی که تعهد ابتیاع سهمی را نموده مسئول پرداخت تمام مبلغ اسمی آن میباشد و در صورتی که قبل از تأدیه تمام مبلغ اسمی سهم آن را به دیگری انتقال د
هد بعد از انتقال سهم، دارندهٔ سهم مسئول پرداخت بقیهٔ مبلغ اسمی آن خواهد بود.
ماده ۳۵
در هر موقع که شرکت بخواهد تمام یا قسمتی از مبلغ پرداخت نشدهٔ سهام را مطالبه کند باید مراتب را از طریق نشر آگهی در روزنامهٔ کثیرالانتشاری که آگهیهای مربوط به شرکت در آن منتشر می شود به صاحبان فعلی سهام اطلاع دهد و مهلت معقول و متناسبی برای پرداخت مبلغ مورد مطالبه مقرر دارد. پس از انقضای چنین مهلتی هر مبلغ که تأدیه نشده باشد نسبت به آن خسارت دیرکرد از قرار نرخ رسمی بهره به علاوهٔ چهار درصد در سال به مبلغ تأدیه نشده علاوه خواهد شد و پس از اخطار از طرف شرکت به صاحب سهم و گذشتن یک ماه اگر مبلغ مورد مطالبه و خسارت تأخیر آن تماماً پرداخت نشود شرکت این گونه سهام را در صورتی که در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده باشد از طریق بورس و گر نه از طریق مزایده به فروش خواهد رسانید. از حاصل فروش سهم بدواً کلیهٔ هزینههای مترتبه برداشت گردیده و در صورتی که خالص حاصل فروش از بدهی صاحب سهم (بابت اصل و هزینهها و خسارت دیرکرد) بیشتر باشد مازاد به وی پرداخت می شود.
ماده ۳۶
در مورد ماده ۳۵ آگهی فروش سهم با قید مشخصات سهام مورد مزایده فقط یک نوبت در روزنامهٔ کثیرالانتشاری که آگهیهای مربوط به شرکت در آن نشر میگردد منتشر و یک نسخه از آگهی به وسیلهٔ پست سفارشی برای صاحب سهم ارسال می شود. هر گاه قبل از تاریخی که برای فروش معین شده است کلیهٔ بدهیهای مربوط به سهام اعم از اصل- خسارات- هزینهها به شرکت پرداخت شود شرکت از فروش سهام خودداری خواهد کرد. در صورت فروش سهام نام صاحب سهم سابق از دفاتر شرکت حذف و اوراق سهام یا گواهینامهٔ موقت سهام با قید کلمهٔ المثنی به نام خریدار صادر و اوراق سهام یا گواهینامهٔ موقت سهام قبلی ابطال می شود و مراتب برای اطلاع عموم آگهی میگردد.
ماده ۳۷
دارندگان سهام مذکور در ماده ۳۵ حق حضور و رأی در مجامع عمومی صاحبان سهام شرکت را نخواهند داشت و در احتساب حد نصاب تشکیل مجامع عمومی تعداد این گونه سهام از کل تعداد سهام شرکت کسر خواهد شد. به علاوه حق دریافت سود قابل تقسیم و حق رجحان در خرید سهام جدید شرکت و همچنین حق دریافت اندوخته قابل تقسیم نسبت به این گونه سهام، معلق خواهد ماند.
ماده ۳۸
در مورد ماده ۳۷ هر گاه دارندگان سهام قبل از فروش سهام بدهی خود را بابت اصل و خسارات و هزینهها به شرکت پرداخت کنند مجدداً حق حضور و رأی در مجامع عمومی را خواهند داشت و میتوانند حقوق مالی وابسته به سهام خود را که مشمول مرور زمان نشده باشد مطالبه کنند.
ماده ۳۹
سهم بینام به صورت سند در وجه حامل تنظیم و ملک دارندهٔ آن شناخته می شود مگر خلاف آن ثابت گردد. نقل و انتقال این گونه سهام به قبض و اقباض به عمل میآید. گواهینامهٔ موقت سهام بینام در حکم سهام بینام است و از لحاظ مالیات بر درآمد مشمول مقررات سهام بینام میباشد.
ماده ۴۰
انتقال سهام با نام باید در دفتر ثبت سهام شرکت به ثبت برسد و انتقالدهنده یا وکیل یا نمایندهٔ قانونی او باید انتقال را در دفتر مزبور امضا کند. در موردی که تمامی مبلغ اسمی سهم پرداخت نشده است نشانی کامل انتقالگیرنده نیز در دفتر ثبت سهام شرکت قید و به امضای انتقالگیرنده یا وکیل یا نماینده قانونی او رسیده و از نظر اجرای تعهدات ناشی از نقل و انتقال سهم معتبر خواهد بود. هر گونه تغییر اقامتگاه نیز باید به همان ترتیب به ثبت رسیده و امضا شود. هر انتقالی که بدون رعایت شرایط فوق به عمل آید از نظر شرکت و اشخاص ثالث فاقد اعتبار است.
ماده ۴۱
در شرکتهای سهامی عام نقل و انتقال سهام نمیتواند مشروط به موافقت مدیران شرکت یا مجامع عمومی صاحبان سهام بشود.
ماده ۴۲
هر شرکت سهامی میتواند به موجب اساسنامه و همچنین تا موقعی که شرکت منحل نشده است طبق تصویب مجمع عمومی فوقالعاده صاحبان سهام، سهام ممتاز ترتیب دهد. امتیازات این گونه سهام و نحوهٔ استفاده از آن باید به طور وضوح تعیین گردد. هر گونه تغییر در امتیازات وابسته به سهام ممتاز باید به تصویب مجمع عمومی فوقالعاده شرکت با جلب موافقت دارندگان نصف به علاوهٔ یک این گونه سهام انجام گیرد.