فصل ۲۶ – گزارش اشتباهات ثبتی و تفویض اختیار به روسای واحدهای ثبتی
۳۸۴
اشتباه در نوبت اول آگهی های نوبتی
بند ۳۸۴- چون مبدأ اعتراض به تقاضای ثبت از تاریخ نشر اولین آگهی نوبتی است، لذا چنانچه ادارات ثبت بعد از نشر اولین آگهی نوبتی با اشتباهی برخورد نمایند دستور تصحیح در نوبتهای بعدی صحیح نبوده و در رفع اشتباه نیز بی اثر است. در این قبیل پرونده ها با تهیه گزارش نظر هیئت نظارت را جلب كنید.بند ۳۱۰ مجموعه بخشنامه های تا آخر سال ۴۹.
۳۸۵
تفویض اختیار در مورد اشتباهات ثبتی
بند ۳۸۵- رؤسای واحدهای ثبتی كه به قائم مقامی از طرف هیئت نظارت اختیار اظهار نظر و انشاء رأی نسبت به بعضی از اشتباهات ثبتی طبق فهرست مصوبه هیئت نظارت را دارند باید به مسئولیت خطیری كه بعهده آنها محول است توجه داشته و آراء خود را كاملاً با موضوع اشتباه و رأی هیئت نظارت كه ضمن این بخشنامه ابلاغ شده تطبیق داده و دستور مقتضی صادر نمایند زیرا مسئولیت این موضوع مستقیماً و بدون پذیرفته شدن هیچگونه عذری متوجه آنها خواهد بود. در هر مورد كه در تطبیق اشتباه را رأی هیئت نظارت كوچكترین اختلاف یا تردیدی بنظر برسد یا مورد اشتباه خارج از موارد مندرج در فهرست مصوبه هیئت نظارت باشد باید كماكان گزارش امر را برای اظهار نظر به هیئت نظارت ثبت منطقه ارسال دارند.بند ۳۱۱ مجموعه بخشنامه های تا آخر سال ۴۹ (اصلاحی).
۳۸۶
تفویض اختیارات هیئت نظارت به رؤسای واحدهای ثبتی كه بتصویب شورایعالی ثبت رسیده است
بند ۳۸۶- اختیارات تفویضی شماره ۱۴۰۰-۱/۴/۱۳۵۳ هیئت نظارت منطقه مركزی كه با توجه به ماده ۱۰ آئیننامه اجرائی رسیدگی به اسناد معارض و هیئت نظارت قانون ثبت از نظر وحدت رویه در
جلسه مورخ ۲۴/۱۲/۵۳ مورد تصویب شورایعالی ثبت قرار گرفته جهت اجراء پیوست ارسال میشود، مقتضی است مراتب را به كلیه واحدهای تابعه ابلاغ نمایند.
۳۸۷
تفویض اختیار هیئت نظارت به رؤسای واحدهای ثبتی
بند ۳۸۷- چون منظور از تصویب مواد اصلاحی قانون ثبت و آئیننامه ها انجام مراجعات و مشكلات ارباب رجوع میباشد و از طرفی در امور جاری هیئت نظارت ملاحظه میشود نسبت به بعضی موارد كه اتخاذ تصمیم از ناحیه رؤسای واحدهای ثبتی (با اجازه این هیئت) در ظرف مدتی اندك امكان دارد و با رد و بدل شدن گزارشها و احیاناً مكاتبات متعددی كه برای روش شدن مطالب بعمل میاید مدتها وقت مأمورین محلی و هیئت نظارت اشتغال و طلعاً اتخاذ تصمیم مدتی بتأخیر می افتد علیهذا هیئت نظارت ثبت منطقه مركزی
با اختیار حاصله از ماده ۱۰ آئیننامه ماده ۲۵ اصلاحی قانون ثبت در جلسه مورخ ۲۸ خرداد ۱۳۵۳ ضمن تعیین موارد جدیدی علاوه برموضوعات مذكور در دستور شماره ۳۷۰۰-۲۴/۸/۵۲ كله مواردی كه اتخاذ تصمیم درباره آن طبق نظریه كلی این هیئت بعهده آقایان رؤسای واحدهای ثبتی گذارده میشود بشرح زیر تأیید و تصویب مینماید:الف: اشتباهات مؤثر در آگهیهای نوبتی:۱- اشتباهات در نام متاضی یا قائم مقام قانونی او.۲- اشتباه در نام خانوادگی متقاضی ثبت در مواردی كه نام خانوادگی اساساً آگهی نشده و یا تمام نام خانوادگی اشتباه شده باشد.۳- اشتباه در
محل وقوع ملك در صورتیكه طوری ذكر شده باشد كه منطبق با محل دیگری گردد.۴- اشتباه در نوع ملك۵- اشتباه در شماره اصلی ملك یا عدم ذكر آن.۶- اشتباه در شماره فرعی ملك در مواردیكه اشتباه در اظهارنامه هم عمل آمده باشد.۷- اشتباه در نام قریه یا مزرعه یا قنات مورد تقاضای ثبت.۸- در مواردیكه تقاضا به دیگری منتقل شده و پرونده حاكی از امر انتقال بوده معهذا اشتباهاً آگهیهای نوبتی بنام انتقال دهنده منتشر شده باشد. – ب: اشتباهات غیر مؤثر در آگهیهای نوبتی:۱- اشتباه در شماره فرعی ملك كه در اظهارنامه صحیحاً قید ولی در آگهی اشتباه شده باشد.۲- اشتباه در مضاف الیه نام خانوادگی یا عدم ذكر مضاف الیه.۳- عدم قید نام خانوادگی مالك در صورتیكه نام پدر قید شده باشد.۴- هرگاه آگهی زائد بر میزان مود تقاضای ثبت منتشر شده باشد.۵- هرگاه اطلاع اداره ثبت از وقوع معامله بعد از انتشار آگهی ها بوده و
مورد تقاضا بنام انتقال دهنده آگهی شده باشد.۶- اشتباه در ذكر شهرت ملك یا عدم ذكر آن. – ج: اشتباهات مؤثر در آگهی تحدیدی:۱- اشتباه در شماره پلاك اعم از اصلی یا فرعی یا عدم ذكر هر یك از آنها.۲- اشتباه یا عدم ذكر نام یا نام خانوادگی متقاضی ثبت یا قائم مقام قانونی وی.۳- اشتباه در محل وقوع ملك و همچنین عدم ذكر محل وقوع ملك.۴- اشتباه در نوع ملك همچنین عدم ذكر نوع ملك۵- عدم رعایت ماده ۱۴ قانون ثبت بدین ترتیب كه در انتشار آگهی تحدید رعایت ترتیب شماره املاك نشده باشد.۶- عدم رعایت ماده ۶۷ آئیننامه قانون ثبت كه باید
فاصله قبل از انتشار آگهی تحدید و روز تحدید حدود كمتر از بیست روز و بیش از ۶۰ روز نباشد.۷- در صورتیكه با وجود اطلاع اداره از وقوع معامله قبل از انتشار آگهی تحدید اشتباهاً آگهی تحدیدی بنام فروشنده منتشر شده باشد.د: اشتباهات غیر مؤثر در آگهی تحدیدی:۱- اشتباه
در مضاف الیه نام خانوادگی یا عدم قید آن.۲- عدم قید و ا اشتباه در ذكر نام و نام خانوادگی بعضی از شركاً مشروط براینكه حداقل نام و نام خانوادگی یكی از متقاضیان صحیح آگهی شده باشد.۳- اشتباه در ذكر مقدار مورد تقاضا اعم از اینكه بیشتر یا كمتر آگهی شده باشد.۴- اشتباه در نشر آگهی بنام فروشنده در صورتیكه اطلاع اداره از وقوع معامله پس از انتشار آگهی تحدید باشد.۵- انتشار آگهی تحدید حدود اختصاصی قبل از آگهی انتشار ماده ۱۴ قانون ثبت. – ه: اشتباهات در عملیات ثبتی:۱- هرگاه صرفاً در ذكر جهات اربعه ملك در صورتمجلس تحدید حدود اشتباه شده باشد پس از تطبیق با مجاورین آنها بعمل آمده و احراز عدم تجاوز بمجاورین و شوارع اصلاح صورتمجلس تحدید منابع است.۲- هرگاه تحدید حدود ملكی بمعرفی مالك یا نماینده قانونی او در وقت مقرر بعمل آمده و اشتباهاً صورتمجلس تجدید حدود بامضاء مالك یا نماینده قانونی او نرسیده باشد در صورتیكه با مجاورین اختلافی در بین نباشد مانعی ندارد كه صورتمجلس تحدیدی با حضور نماینده ثبت بامضاء متقاضی یا قائم مقام قانونی او برسد.۳- هرگاه تحدید حدود در غیر روز مذكور در آگهی تحدیدی بعمل آمده و همچنین در صورتیكه صورتمجلس تحدیدی بامضاء نماینده مجدد نرسیده باشد در هر دو مورد عملیات تحدیدی با انتشار آگهی تحدیدی تحدید خواهد شد.۴- در مواردی كه نقشه بردار در عملیات تحدیدی حاضر بوده و نقشه مربوطه را تهیه و امضاء و تسلیم نموده است و صورتمجلس تحدیدی هم با ذكر طول اضلاع تنظیم شده ولی اشتباهاً صورتمجلس تحدیدی بامضاء نقشه بردار نرسیده باشد در صورتیكه نقشه با صورتمجلس تحدیدی از هر حیث منطبق بوده و هیچگونه اختلافی نداشته باشد ادامه عملیات ثبتی بلامانع است. – و: اشتباهات در املاك ثبت شده:۱- هرگاه شماره و یا شهرت و یا نوع ملك و یا محل وقوع آن
و همچنین نام یا نام خانوادگی مالك در اظهارنامه و آگهی های نوبتی صحیحاً قید ولی در موقع ثبت ملك در دفتر املاك یا سند مالكیت یا در یكی از موارد مذكور اشتباهی شده باشد پس از رسیدگی و احراز وقوع اشتباه مراتب در ستوم ملاحظات ثبت و سند مالكیت توضیح داده شود.۲– هرگاه نام پدر مالك یا شماره شناسنامه مالك یا محل صدور آن در اظهارنامه صحیحاً قید ولی در موقع ثبت ملك در دفتر املاك یا در سند مالكیت اشتباهی شده باشد، پس از رسیدگی و تطبیق شناسنامه متقاضی با اظهارنامه و نبودن اختلافی در سایر مشخصات شناسنامه و در رفع اشتباه
به طرق فوق اقدام گردد.۳- هرگاه نام یا نام خانوادگی یا شماره شناسنامه مالك در اظهارنامه و آگهی یا یكی از آنها اشتباه شده و با همان اشتباه ملك به ثبت رسیده باشد پس از انطباق شناسنامه متقاضی بوسیله تحقیق از اداره ثبت احوال و احراز تصرفات مالكانه و بلامعارض بودن آن و نبودن اختلافی در سایر مشخصات شناسنامه بترتیب فوق در رفع اشتباه اقدام گردد.۴- هرگاه سهم مالك اشتباهاً زائد بر میزانی كه تقاضا و آگهی شده یا مورد انتقال واقع گردیده ثبت و سند مالكیت صادر و تسلیم شده باشد و مالك در اداره حاضر و كتباً این موضوع را گواهی و سند مالكیت را برای اصلاح تسلیم نماید با قید توضیح لازم در ملاحظات ثبت ملك و سند مالكیت در رفع اشتباه اقدام شود.۵- هرگاه در تعیین شماره ملك یكی از مجاورین در صورتمجلس تحدیدی و ثبت ملك یا یكی از آنها اشتباه شده باشد با معاینه محل و تطبیق با پرونده مجاور
و احراز وقوع اشتباه و نبودن اختلاف و تعارض در صورتیكه در حد فاصل تغییری داده نشود و اقدام برفع اشتباه خللی بحق غیر نرساند در رفع اشتباه با قید شماره صحیح ملك در ملاحظات ثبت ملك و سند مالكیت اقدام شود.۶- هرگاه معامله از نوع شرطی یا رهنی یا اجاره و امثال آن
بوده ولی در موقع ثبت آن اشتباهاً بعنوان معامله قطعی ثبت دفتر املاك شده باشد و یا بالعكس پس از احراز وقوع اشتباه و تحقیق از دفترخانه مربوطه در صورتیكه سند مالكیت از این جهت اشتباهی نداشته باشد دفتر املاك اصلاح والا پس از مطالبه و ملاحظه سند مالكیت یكجا اقدام گردد.۷- در موردی كه ثبت ملك در دفتر املاك باستناد سند انتقال رسمی بوده و در یكی از مشخصات شناسنامه انتقال گیرنده موقع تنظیم سند انتقال اشتباهی رخ داده باشد و باهمان اشتباه ملك بنام خریدار به ثبت رسیده و سند مالكیت صادر شده باشد باید در صورت امكان بدواً در اصلاح سند رسمی وسیله دفترخانه مربوطه طبق مقررات اقدام و سپس مراتب در ملاحظات ثبت ملك و سند مالكیت قید شود و در صورت عدم حضور طرف معامله با تحقیق از اداره ثبت احوال و احراز اشتباه بشرح فوق اقدام گردد.۸- هرگاه در سند مالكیت و ثبت دفتر املاك بواسطه اشتباه دفترخانه در تنظیم خلاصه معامله برخلاف مدلول سند انتقال اشتباهی روی داده شده باشد پس از احراز وقوع اشتباه و اعلام كتبی دفترخانه مربوط دائر بر اینكه سند معامله صحیح تنظیم گردیده با توضیح لازم در ستون ملاحظات ثبت یا سند مالكیت در رفع اشتباه اقدام گردد.۹- در مواردی كه حدود اربعه ملك در صورتمجلس تحدید یا صورتمجلس تفكیك یا تقسیم نامه رسمی یا دادنامه افراز بطور صحیح قید شده لیكن در موقع ثبت ملك در دفتر املاك حدی ساقط یا اشتباه شود پس از احراز وقوع اشتباه با توجه بسوابق مربوطه و انطباق با مجاور و نبودن اختلاف مراتب
در ملاحظات ثبت و سند مالكیت قید شود.۱۰- هرگاه در ذكر جهات ارابعه ملك اشتباه شده و با همان اشتباه ملك در دفتر املاك ثبت شده باشد پس از احراز اشتباه بشرط اینكه اختلافی با مجاورین و همچنین اختلافی در حد فاصل نباشد اصلاح آن بلامانع است. – ز: امور متفرقه:۱- هرگاه در نتیجه تغییر وضع مجاور املاك ثبت شده و تبدیل حد بكوچه اصلاح سند مالكیت در حدی كه قبلاً بملك مجاور و فعلاً بكوچه محدود است تقاضا شود در صورتیكه كوچه مورد بحث بن بست نباشد و شهرداری نیز عمومی بودن كوچه را تأیید نماید اصلاح ثبت دفتر املاك و سند مالكیت
از این جهت مانعی نخواهد داشت.۲- در مورد كسر مساحت و طول اضلاع چنانچه مالك كتباً تقاضای اصلاح سند مالكیت خود را بنماید و یا كسر مساحت و طول اضلاع موافق باشد و مورد ثبت در وثیقه و بازداشت و بند (ز) نباشد اصلاح ثبت ملك و سند مالكیت بلامانع است.۳- در مواردیكه
مساحت و طول اضلاع ملكی بمنظور اجرای طرح شهرداری كسر و ثبت دفتر املاك و سند مالكیت اصلاح شده باشد و بعداً شهرداری از طرح اصلاحی انصراف حاصل نماید و مالك تقاضای اصلاح سند مالكیت را بصورت اولیه بنماید اصلاح ثبت و سند بوضع اولیه بشرط موافقت شهرداری بلامانع است:بمنظور حسن اجرای تصمیمات فوق تذكرات ذیل برای توجه رؤسای واحدهای ثبتی ضروری بنظر میرسد:۱- دقت فرمایند كه موارد موضوعاً با هر یك از اختیارات تفویضی كاملاً و بدون ابهام منطبق باشد و اگر كوچكترین تردیدی در عدم انطباق مورد با موارد اختیارات بنظرشان میرسدذ اصل
را بر عدم انطابق گذارده مراتب را به هیئت نظارت گزارش نمایند.۲- تصمیماتی كه باستناد این اختیارات اتخاذ میفرمایند باید با اشاره بهریك از موارد اختیارات و رعایت كامل موازین قانونی و ثبتی باشد.۳- در مواردیكه برحسب تشخیص رئیس ثبت مقرر شود كه آگهی های نوبتی تجدید گردد طبق تبصره یك ماده ۲۵ قانون اصلاحی ثبت آگهی نوبتی فقط یكنوبت با قید اینكه مدت اعتراض سی روز از تاریخ انتشار آگهی مجدد خواهد بود، منتشر خواهد شد.۴- در مواردی هم كه مقرر شود آگهی تجدید شود مفاد تبصره اصلاحی ماده ۱۵ قانون ثبت و ماده ۷۶ آئیننامه كه مربوط
به اجرای تبصره مزبور است بایستی كاملاً رعایت شود به این توضیح كه هرگاه حدود مجاورین از لحاظ عملیات ثبتی تثبیت و معین باشد تحدید حدود بدون انتشار آگهی با تبعیت از حدود مجاورین بعمل خواهد آمد.بخشنامه شماره ۳۷۰۰-۲۴/۸/۵۲ ثبت منطقه مركزی و بخشنامه ۵۸۹۰/۳-۲۹/۸/۵۴ در مورد اصلاح بند ۶ فراز ج
۳۸۸
گزارش اختلاف و اشتباهات ثبتی
بند ۳۸۸- ادارات ثبت بایستی گزارشهای مربوط به اختلافات و اشتباهات ثبتی را در مواردی كه اظهار نظر نسبت به آنها خارج از حدود اختیارات باشد با رعایت نكات زیر تهیه و بمركز بفرستند:الف: نسبت به اشتباه در شماره ملك در آگهی ها، تعیین گردد كه شماره اصلی است با فرعی و در محل نصب پلاك شده است یا نه؟ و همچنین تصریح شود كه حدود مندرج در اظهارنامه با حدود ملك مطابق است یا نه؟ ب: نسبت به اشتباه در آگهی و عملیات تحدید توضیح داده شود كه عمل بدستور ماده ۱۵ قانون ثبت و تبصره اصلاحی ماده مزبور
و اجرای ماده ۷۶ آئیننامه مبسر است یا نه؟ و ضمناً باید وضع ثبتی كلیه مجاورین از هر حیث و هر جهت روشن گردد. ج: در مورد اشتباه در نام و نام خانوادگی متقاضی تصریح شود كه در سایر مشخصات وی اختلافی وجود دارد یا نه؟ د: نسبت به اشتباه در شماره قریه و قنوات و مزارع
ذكر شود، اسم قریه و قنات و مزرعه صحیح آگهی شداه است یا نه؟ ه: در مورد انتقال تمام یا قسمتی از مورد تقاضا به دیگری كه اشتباهاً آگهی بنام انتقال دهنده منتشر میشود بایستی تصریح شود كه اطلاع اداره ثبت از وقوع انتقال قبل از نشر آگهیها بوده یا بعد و یا پس از انتشار آگهی نوبت اول و یا دوم و یا سوم؟ و در مواردیكه درخواست كننده ثبت تقاضای ثبت ملكی را برخلاف ماده ۱۱ قانون ثبت و من غیر حق نموده باشد تصریح گردد كه حاضر است طبق ماده ۱۰۲ آئیننامه قانون ثبت اقرار بعدم مالكیت خود نماید یا خیر؟ ز: در مورد حق الشرب بوسیله انهار اختصاصی و همچنین حق گردش آسیاب و یا كنه از آب قنات و نهر و غیره كه در آگهی ها ساقط و یا اشتباه شده تعیین گردد كه نسبت به آب درخواست ثبت بعمل آمده آگهی شده یا نه و جریان ثبتی آن چیست؟ و ضمن تقاضای ثبت یا تعیین حدود حق مزبور برای صاحبان ملك و آسیاب تصدیق شده و بالاخره حاضر به گواهی این حق هستند یا نه؟ ح، در مورد اشتباه مربوط بیك یا چند قطعه ثبتی باید یك نسخه آگهی نوبتی یا فتوكپی خوانا یا رونوشت آن پیوست گزارش شود و همچنین نسبت به اشتباه مزبور بنوع و محل وقوع اعیانی و قطعات مفروزه در قراء تصریح شود كه اسم
قریه و محل وقوع آن صحیحاً آگهی شده یا خیر؟ ط: چنانچه مورد تقاضا یك قطعه بوده و در موقع تحدید حدود معلوم شود دو قطعه است توضیح داده شود حدود و مشخصات مندرج در اظهارنامه شامل هر قطعه است یا یكی از آنها. ی: بطور كلی در گزارشهای ارسالی باید عین عبارت آگهی مربوطه قید شود ك: چنانچه در جریان مقدماتی ثبت ملك اشتباهی رخ داده و بدون توجه به آن ملك در دفتر املاك ثبت ولی ثبت مزبور به امضاء نرسیده باشد بایستی از امضای ثبت دفتر خودداری و گزارش امر برای طرح در هیئت نظارت با نظر صریح رئیس واحد مربوطه به ثبت منطقه مربوطه فرستاده شود. ل: در مورد تقاضای ثبت قسمتی مفروز از خانه و نظایر آن كه صحن حیاط و فضا و غیره مشاع و فقط از حیث بنا مفروز باشد بایستی ضمن گزارش مراتب تصریح و كروكی این نوع املاك نیز ضمیمه گردد. بند ۳۱۲ مجموعه بخشنامه های تا آخر سال ۴۹