شوراها (100-106)

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مصوب 1358/09/12 همراه با آخرین اصلاحات و الحاقات سال 1368
شوراها اصل ۱۰۰ - برای پیشبرد سریع برنامه‌های اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، فرهنگی، آموزشی و سایر امور رفاهی از طریق همكاری مردم با توجه به مقتضیات محلی، اداره امور هر روستا، بخش، شهر، شهرستان یا استان با نظارت شورایی به نام شورای ده، بخش، شهر، شهرستان یا استان صورت می‌گیرد كه اعضای آن را مردم همان محل انتخاب می‌كنند. شرایط انتخاب‌كنندگان و انتخاب‌شوندگان و حدود وظایف و اختیارات و نحوه انتخاب و نظارت شوراهای مذكور و سلسله مراتب آنها را كه باید با رعایت اصول وحدت ملی و تمامیت ارضی و نظام جمهوری اسلامی و تابعیت حكومت مركزی باشد قانون معین می‌كند. اصل ۱۰۱ - به منظور جلوگیری از تبعیض و جلب همكاری در تهیه برنامه‌های عمرانی و رفاهی استان‌ها و نظارت بر اجرای هماهنگ آنها، شورای عالی استان‌ها مركب از نمایندگان شوراهای استان‌ها تشكیل می‌شود. نحوه تشكیل و وظایف این شورا را قانون معین می‌كند. اصل ۱۰۲ - شورای عالی استان‌ها حق دارد در حدود وظایف خود طرح‌هایی تهیه و مستقیماً یا از طریق دولت به مجلس شورای اسلامی پیشنهاد كند. این طرح‌ها باید در مجلس مورد بررسی قرار گیرد. اصل ۱۰۳ - استانداران، فرمانداران، بخشداران و سایر مقامات كشوری كه از طرف دولت تعیین می‌شوند، در حدود اختیارات شورا‌ها ملزم به رعایت تصمیمات آنها هستند. اصل ۱۰۴ - به منظور تأمین قسط اسلامی و همكاری در تهیه برنامه‌ها و ایجاد هماهنگی در پیشرفت امور در واحدهای تولیدی، صنعتی و كشاورزی، شوراهایی مركب از نمایندگان كارگران و دهقانان و دیگر كاركنان و مدیران، و در واحدهای آموزشی، اداری، خدماتی و مانند اینها شوراهایی مركب از نمایندگان اعضای این واحد‌ها تشكیل می‌شود. چگونگی تشكیل این شورا‌ها و حدود وظایف و اختیارات آنها را قانون معین می‌كند. اصل ۱۰۵ - تصمیمات شورا‌ها نباید مخالف موازین اسلام و قوانین كشور باشد. اصل ۱۰۶ - انحلال شورا‌ها جز در صورت انحراف از وظایف قانونی ممكن نیست. مرجع تشخیص انحراف و ترتیب انحلال شورا‌ها و طرز تشكیل مجدد آنها را قانون معین می‌كند. شورا در صورت اعتراض به انحلال حق دارد به دادگاه صالح شكایت كند و دادگاه موظف است خارج از نوبت به آن رسیدگی كند.