ماده ۷۱ (اصلاحی ۱۴۰۲/۵/۱)- تبلیغات و شیوه های تبلیغی مجاز اعم از فضای حقیقی و مجازی منحصر به موارد مجاز مذکور در این قانون و قانون شفافیت و نظارت بر تأمین مالی فعالیت¬های انتخاباتی در انتخابات مجلس شورای اسلامی مصوب ۱۳۹۸/۱۱/۶ است و مراجع اداری، انتظامی و قضائی موظف به برخورد با تبلیغات غیرمجاز هستند. فعالیت تبلیغات انتخاباتی نامزدهای نمایندگی هشت روز قبل از روز اخذ رأی (مرحله اول و دوم) آغاز و تا بیست و چهار ساعت قبل ازاخذ رأی ادامه خواهد داشت.
تبصره ۱ (الحاقی ۱۴۰۲/۵/۱) ـ وزارت کشور و سایر نهادهای ذیصلاح در چهارچوب قوانین موظفند هرگونه تبلیغات انتخاباتی خارج از مهلت مقرر قانونی و یا جرائم انتخاباتی را بررسی نموده و گزارش آن را به شورای نگهبان و مراجع قضائی ارسال کنند.
تبصره ۲ (الحاقی ۱۴۰۲/۵/۱) ـ هیأت های اجرائی و نظارت مکلفند علاوه¬بر دریافت گزارشهای ارسالی درخصوص تخلف یا جرم، ضمن رسیدگی فوری مراتب را به هیأت های نظارت بالاتر ارجاع دهند. فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران نیز مکلف است، در چهارچوب قوانین، اقدامات لازم را نسبت به پیشگیری از وقوع تخلف یا جرم و برخورد با آن بهعمل آورد.
ماده ۷۲ (اصلاحی ۱۴۰۲/۵/۱) ـ هرگونه انتشار نظر یا تصویر مقامات و مدیران و اشخاص موضوع ماده (۶۰) این قانون، به¬نفع یا ضرر نامزدها و جریان ¬ها و احزاب و گروه های سیاسی در جریان انتخابات به¬جز مواردی که قبلاً جنبه عمومی پیدا کرده، ممنوع است. استفاده از اظهارنظر، نام، تصویر یا نماد سایر اشخاص حقیقی و حقوقی و همچنین احزاب و گروه های سیاسی در تبلیغات انتخاباتی منوط به ارائه موافقت کتبی آنها به هیأت بررسی تبلیغات استان مطابق قانون است.
تبصره ـ تخلف از حکم این ماده جرم بوده و مرتکب به مجازات درجه شش موضوع ماده (۱۹) قانون مجازات اسلامی به¬ استثنای حبس محکوم میشود.
ماده ۷۳ (اصلاحی ۱۴۰۲/۵/۱) ـ چاپخانهها، مراکز تکثیر و سایر اشخاص منحصراً در صورت درخواست کتبی نامزد، مسؤول ستاد اصلی تبلیغات وی و یا احزاب و گروه های سیاسی با رعایت ضوابط، مجاز به چاپ و آگهی تبلیغات انتخاباتی میباشند. نام و نشانی چاپخانه یا مرکز تکثیر و تاریخ چاپ باید در زیر آگهی درج شود. در صورت عدم درج این موارد، آگهی در حکم آگهی غیرمجاز میباشد.
تولید، انتشار و بازنشر هرگونه محتوا یا اخبار جعلی یا خلاف واقع و یا تخریب و تهدید توسط هریک از نامزدها و یا ستادهای ایشان در هریک از درگاههای نشر داخلی یا خارجی در فضای مجازی، ممنوع بوده و جرم محسوب میشود. در صورت نقض این حکم، مرتکب مجرم شناخته شده و به مجازات درجه شش موضوع ماده (۱۹) قانون مجازات اسلامی به¬ استثنای حبس محکوم میشود.
تبصره ـ منظور از تخریب، ارتکاب هرگونه جرم علیه شخصیت اشخاص از جمله توهین، افترا و نشر اکاذیب است.
ماده ۷۴ (اصلاحی ۱۴۰۲/۵/۱) ـ انجام هرگونه فعالیت یا تبلیغات انتخاباتی توسط کارکنان دستگاه های موضوع ماده (۲۹) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و اشخاص حقوقی وابسته به آنها در ساعات اداری و همچنین هرگونه استفاده از جایگاه، عنوان، مقام یا موقعیت اداری و سازمانی توسط کارکنان نهادهای مذکور برای فعالیت یا تبلیغات انتخاباتی ممنوع است و مرتکب به مجازات نقدی درجه شش موضوع ماده (۱۹) قانون مجازات اسلامی و انفصال موقت از خدمات دولتی از شش ¬ماه تا یک¬سال محکوم میشود.
تبصره ۱-[به موجب «قانون اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی» مصوب ۱۴۰۲/۰۵/۰۱ نسخ صریح شده است.]
تبصره ۲-[به موجب «قانون اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی» مصوب ۱۴۰۲/۰۵/۰۱ نسخ صریح شده است.]
ماده ۷۵ (الحاقی ۱۴۰۲/۵/۱) ـ در راستای بند (۳) سیاستهای کلی انتخابات و بهمنظور ایجاد عدالت انتخاباتی، نهادها و دستگاه های اجرائی موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری، یک¬ماه قبل از شروع تبلیغات انتخاباتی فهرست و مشخصات کامل امکاناتی که عرفاً میتوان از آنها برای تبلیغات عمومی در انتخابات استفاده کرد و برنامه زمانبندی پیشنهادی خود را در اختیار هیأت بررسی تبلیغات استان قرار میدهند. این هیأت موظف است حداکثر دو هفته قبل از شروع تبلیغات، فهرست امکانات، تسهیلات و برنامه زمان¬بندی، هزینه استفاده از آنها و نحوه مراجعه نامزدها برای استفاده را مبتنی بر اصل برابری فرصت تبلیغاتی و عدالت انتخاباتی حسب هر حوزه انتخابیه بر اساس آییننامه موضوع این ماده که حداکثر دو ماه پس از لازمالاجرا شدن این قانون توسط وزیر کشور تهیه می ¬شود و بهتصویب هیأت وزیران میرسد، به اطلاع نامزدها برساند.
تبصره ـ استفاده از امکانات و اموال دستگاه های موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری برای فعالیت یا تبلیغات انتخاباتی در غیر از موارد مجاز در این قانون توسط کارکنان، داوطلبان، نامزدها و یا هر شخص دیگر ممنوع و مرتکب به مجازات جرم سوءاستفاده از اموال و امکانات دولتی محکوم میشود.
ماده ۷۶ (اصلاحی ۱۴۰۲/۵/۱) ـ رؤسای قوای مجریه و قضائیه و معاونان و مشاوران آنها، اعضای شورای نگهبان، معاونان و مشاوران رئیس مجلس، ائمه جمعه دائمی و موقت، وزرا و معاونان و مشاوران آنها، کارکنان نیروهای مسلح، رئیس و اعضای هیأت های نظارت، هیأت های اجرائی و ستاد انتخابات در کلیه سطوح، استانداران، سفرا، فرمانداران، بخشداران، شهرداران و معاونان و مشاوران آنها و بازرسان و سایر دستاندرکاران امور اجرائی و نظارتی انتخابات در طول مدت مسؤولیت در فرایند انتخابات موظفند، در ساعات و محیط اداری و غیراداری بیطرفی کامل را حفظ نمایند و نمی توانند به نفع¬ یا به ضرر نامزدها و احزاب و گروه های سیاسی در انتخابات و مواضع آنها اقدام یا اعلام نظر کنند.
عدم رعایت مفاد این ماده، جرم است و مرتکب به جزای نقدی درجه شش موضوع ماده (۱۹) قانون مجازات اسلامی و به انفصال از خدمات دولتی از شش ¬ماه تا یک¬سال محکوم میشود.
تبصره- [به موجب «قانون اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی» مصوب ۱۴۰۲/۰۵/۰۱ نسخ صریح شده است.]
ماده ۷۷ (اصلاحی ۱۴۰۲/۵/۱)- الصاق اعلامیه، پوستر و هر گونه آگهی تبلیغاتی روی علائم راهنمایی، تابلوی بیمارستان ها و تابلوی مدارس و سایر مؤسسات آموزشی و سازمان های عمومی و ادارات دولتی و سازمان های وابسته به دولت و خودروهای دولتی و اتوبوس های شرکت واحد اتوبوسرانی و تأسیسات عمومی و دولتی و صندوق های پست، باجه های تلفن، پستهای برق و تلفن، تابلوها و همچنین اماکن بخش خصوصی (مگر با رضایت اشخاص ذی حقوق) در سراسر کشور ممنوع می باشد و مرتکب در صورت اثبات جرم، به مجازات درجه هفت موضوع ماده (۱۹) قانون مجازات اسلامی به¬ استثنای حبس محکوم میشود. (اصلاحی مصوب ۱۳۹۵/۳/۳)
تبصره ۱ (اصلاحی ۱۴۰۲/۵/۱) ـ مأموران انتظامی مکلفند در صورت مشاهده جرم، مرتکبان را دستگیر نموده و به مقامات قضائی تحویل دهند.
تبصره ۲ (الحاقی ۱۴۰۲/۵/۱) ـ نصب آثار تبلیغاتی در محل ستادهای تبلیغاتی نامزدها مجاز میباشد. تنظیم و تقسیم سایر جایگاه هایی که جهت نصب اقلام تبلیغاتی توسط شهرداری¬ها و دهیاری¬ها اختصاص مییابد، با رعایت مساوات مطابق آییننامه ماده (۵۹ مکرر) این قانون است که توسط هیأت بررسی تبلیغات استان اعلام میشود و هیأت مزبور مکلف به تضمین اجرای آن است. تخلف از حکم این تبصره مشمول مجازات این ماده میباشد.
ماده ۷۸ (اصلاحی ۱۴۰۲/۵/۱)- هر گونه نماد آگهی و آثار تبلیغاتی باید قبل از شروع اخذ رأی و محیط پیرامون آن از محل شعبه ثبتنام و اخذ رأی امحاء گردد. مسؤولیت این امر برعهده رئیس شعبه با همکاری فرماندهی انتظامی است.
ماده ۷۹ (اصلاحی ۱۴۰۲/۵/۱) ـ ستاد تبلیغات انتخابات، مرکزی است که فعالیتهای انتخاباتی و تبلیغاتی نامزدها و طرفداران آنان در آن ساماندهی و انجام میشود و عناوین مشابه نظیر ستاد مردمی، مرکز، مجمع، کانون هواداران، ستاد بانوان و غیره «ستاد تبلیغاتی» محسوب میشوند. هر نامزد میتواند یک ستاد اصلی در حوزه انتخابیه داشته باشد. همچنین در هر شهر یا روستا یا منطقه شهرداری حوزه انتخابیه میتواند فقط یک ستاد انتخابات بهعنوان ستاد فرعی داشته باشد. نامزد موظف است ستادهای اصلی و فرعی به¬همراه نشانی و مسؤول آنها را به فرمانداری مرکز حوزه انتخابیه و هیأت استانی بررسی تبلیغات اعلام نماید. همچنین هر نامزد میتواند یک ستاد انتخاباتی مجازی بهصورت تارنمای اینترنتی داشته باشد و موظف است که نشانی و مشخصات دقیق درگاه و همچنین مسؤول آن را به فرمانداری مرکز حوزه انتخابیه و هیأت استانی بررسی تبلیغات اعلام و پیوند آن را در سامانهای که وزارت کشور اعلام می¬کند، ثبت نماید.
نامزد موظف است پیوند (لینک) سایر درگاههای مجازی قانونی مانند پیامرسان اجتماعی و برنامک را در تارنمای مذکور قرار دهد. کلیه تبلیغات و فعالیتهای انتخاباتی نامزد در فضای مجازی تنها در این تارنما و درگاههای معرفیشده صورت میپذیرد. وزارت کشور موظف است پس از تأیید ستادهای مجازی، پیوند این ستادها را از طریق سامانه خود به تفکیک حوزه انتخابیه در دسترس قرار دهد به¬ گونهای که عموم مردم به¬سهولت بتوانند برای آشنایی با نامزدها و سوابق ایشان به این سامانه مراجعه نمایند. وزارت کشور محتوای ضروری برای اطلاعرسانی عمومی مانند مقررات، دستورالعملها و اطلاعیهها را نیز از طریق سامانه مذکور در دسترس عموم مردم قرار میدهد. نامزد موظف است که الزامات قانونی را به مسؤولان ستادها و طرفداران خود اطلاع¬رسانی کند.
تبصره ۱ ـ در پایان مهلت قانونی تبلیغات، کلیه ستادهای انتخاباتی اصلی و فرعی تعطیل میشود و فعالیت ستادهای مجازی و درگاههای نشر و همچنین کلیه تبلیغات نامزدها در درگاههای مختلف تا پایان اعلام رسمی نتیجه انتخابات متوقف می ¬شود. تخلف از این ماده مستوجب مجازات درجه شش موضوع ماده (۱۹) قانون مجازات اسلامی است.
تبصره ۲ ـ نامزدها و مسؤولان ستادها موظف به نظارت بر ستادهای حقیقی و مجازی بوده و نسبت به اعمال ارتکابی در ستادها دارای مسؤولیت هستند. در صورت ارتکاب جرائم انتخاباتی در ستادها علاوه¬ بر مجازات مرتکب، نامزد نیز برای جرائم انتخاباتی ارتکابی در ستاد اصلی و مجازی و همچنین مسؤول ستاد برای جرائم خاص انتخاباتی ارتکابی در ستادهای فرعی و درگاههای دیگر به مجازات درجه هفت موضوع ماده (۱۹) قانون مجازات اسلامی محکوم می¬شوند.
تبصره ۳ ـ هر نامزد میتواند متناظر با ستادهای مصرّح در این ماده، ستاد بانوان نیز ایجاد نماید.
ماده ۸۰ (اصلاحی ۱۴۰۲/۵/۱) ـ درج آگهی یا نشر محتوا علیه نامزدهای انتخاباتی یا احزاب و گروه های سیاسی و یا اعلام خلاف واقع انصراف نامزدها توسط رسانههای همگانی ممنوع است و پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات (فتا) و ضابطان قوه قضائیه موظف به رصد موارد یادشده و جلوگیری از آن می ¬باشند و در این¬صورت، ضمن معرفی مرتکب به مراجع قضائی، نامزد حق دارد پاسخ خود را به رسانه مربوط اعلام کند. رسانه یادشده طبق قوانین و مقررات مربوط موظف به چاپ یا نشر فوری آن حداکثر ظرف ۲۴ ساعت میباشد. در صورتیکه امکان انتشار از طریق رسانه مرتکب وجود نداشته باشد، مسؤول آن باید با هزینه خود، پاسخ نامزد را به رسانه مشابه دیگری ارسال کند و آن رسانه مکلف به انتشار آن در اولین نشر خود میباشد. عدم رعایت مفاد این ماده جرم است و مرتکب به مجازات درجه شش موضوع ماده (۱۹) قانون مجازات اسلامی به¬ استثنای حبس محکوم میشود.
تبصره ۱ (الحاقی ۱۴۰۲/۵/۱) ـ منظور از رسانههای همگانی ابزارهای چاپی، الکترونیکی یا رقومی (دیجیتال) یا هر نوع شبکه رسانهای است که محتوای نوشتاری، شنیداری، دیداری یا تلفیقی از آنها در معرض یا قابل دسترس برای عموم می¬ باشد.
تبصره ۲ (الحاقی ۱۴۰۲/۵/۱) ـ رسانههای همگانی مکلفند در انتشار هرگونه مطلب درخصوص نامزدها به نحوی اقدام کنند که در صورت لزوم، فرصت پاسخگویی برای نامزد در مهلت مجاز تبلیغاتی فراهم باشد. مجازات نقض حکم این تبصره، تعطیلی نشریه یا پایگاه خبری یا مرکز ارسال پیامک و شبکه های مجازی از یک تا سهماه است.
تبصره ۳ (الحاقی ۱۴۰۲/۵/۱) ـ هرگونه اعلام انصراف نامزدها و انتشار آن در رسانهها پس از تأیید هیأت اجرائی مرکز حوزه انتخابیه مجاز میباشد.
تبصره ۴ (الحاقی ۱۴۰۲/۵/۱) ـ نقدهای بدون توهین، افترا یا اکاذیب از شمول حکم این ماده مستثنی است.
ماده ۸۱- داوطلبان نمایندگی و طرفداران آنان به هیچ وجه مجاز به تبلیغ علیه داوطلبان دیگر نبوده و تنها میتوانند شایستگیهای خود یاداوطلب مورد نظرشان را مطرح نمایند و هر گونه هتک حرمت و حیثیت نامزدهای انتخاباتی برای عموم ممنوع بوده و متخلفین طبق مقررات مجازاتخواهند شد.
ماده ۸۲ (اصلاحی ۱۴۰۲/۵/۱) ـ اقدامات زیر در فعالیت های تبلیغاتی انتخابات توسط نامزدها، احزاب و گروه ها و اشخاص حقیقی و حقوقی، جرم است و مرتکبان به مجازات درجه شش موضوع ماده (۱۹) قانون مجازات اسلامی به استثنای حبس و محرومیت از داوطلبی در دو دوره نمایندگی مجلس محکوم میشوند:
۱ ـ اقدامات مغایر امنیت ملی نظیر ایجاد تفرقه قومی و مذهبی
۲ ـ دادن وعده¬های خارج از اختیارات قانونی نمایندگی توسط نامزدها
۳ ـ هرگونه تخریب، تهدید، هتک حرمت و حیثیت اشخاص حقیقی و حقوقی
۴ ـ نوشتن یا اظهار مطالب خلاف واقع
۵ ـ دیوارنویسی
۶ ـ تخریب یا پارهکردن عکس و دیگر آثار تبلیغاتی نامزدها در مهلت قانونی تبلیغات که در محله ای مجاز الصاق¬ شده و یا قرار گرفته باشد.
۷ ـ نصب یا توزیع محتوا و آثار تبلیغات انتخاباتی تهیه¬ شده بدون رعایت مفاد این قانون
۸ ـ استفاده از آثار تبلیغاتی متضمن موارد مغایر عفت عمومی و یا موازین شرع
۹ ـ اخلال و برهمزدن اجتماعات و سخنرانیهای قانونی و تعرض به ستادهای انتخاباتی نامزدها
۱۰ ـ استفاده از کاروان¬های تبلیغاتی
تبصره ۱ ـ در صورتی که ارتکاب جرائم مذکور موجب حدود شرعی نیز باشد، رعایت احکام مقرر در ماده (۱۳۵) قانون مجازات اسلامی الزامی است.
تبصره ۲ (الحاقی ۱۴۰۲/۵/۱) ـ انجام هریک از موارد فوق که از طریق فضای مجازی امکان وقوع دارد، حسب مورد مشمول مجازات مربوط میشود.
تبصره ۳ (الحاقی ۱۴۰۲/۵/۱) ـگزارش تخلف و نقض ضوابط تبلیغات موضوع این قانون در جلسه مشترک هیأت های اجرائی و نظارت بررسی و ضمن تذکر به مرتکبان، نسخه¬ای از گزارش مذکور به مرجع صالح قضائی موضوع ماده (۱۷) این قانون و همچنین هیأت نظارت مرکزی جهت بررسی مجدد صلاحیت نامزدها ارسال میشود.
تبصره ۴ (الحاقی ۱۴۰۲/۵/۱) ـ اندازه آثار تبلیغاتی نامزدها حداکثر ۷۰ در ۱۰۰ سانتی¬متر میباشد.
ماده ۸۳ (الحاقی ۱۴۰۲/۵/۱) ـ بهمنظور ساماندهی و مدیریت تبلیغات انتخاباتی و ایجاد فضای مناسب جهت تحقق انتخابات رقابتی و نیز تضمین بهرهمندی یکسان نامزدها از امکانات دولتی و عمومی، هیأت استانی بررسی تبلیغات در هر استان یک هفته پس از پایان ثبتنام داوطلبان زیر¬نظر هیأت اجرائی مرکزی انتخابات با ترکیب زیر تشکیل میشود:
۱ ـ استاندار یا نماینده تامالاختیار او بهعنوان رئیس هیأت
۲ ـ دادستان مرکز استان یا نماینده تام¬الاختیار او
۳ ـ مدیرکل صدا و سیمای استان یا نماینده تام¬الاختیار رئیس سازمان
۴ ـ مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان
۵ ـ مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان
۶ ـ رئیس هیأت بازرسی انتخابات استان
۷ ـ دبیر ستاد انتخابات استان بدون حقرأی
۸ ـ دو¬نفر از اعضای شورای اسلامی استان به انتخاب شورای اسلامی استان بدون حقرأی
تبصره ۱ ـ هیأت نظارت استان یکنفر از میان اعضای خود یا خارج از آن را بهمنظور نظارت بر عملکرد هیأت استانی بررسی تبلیغات تعیین مینماید. هیأت مکلف است از وی بهصورت رسمی جهت شرکت در جلسات هیأت دعوت نماید. عدم حضور عضو ناظر مانع از تشکیل جلسه نمیشود.
تبصره ۲ ـ جلسات هیأت استانی بررسی تبلیغات با حضور حداقل پنج عضو دارای حق رأی رسمیت مییابد و تصمیمات آنها با رأی چهار عضو دارای حق رأی، معتبر است.
تبصره ۳ ـ وظایف هیأت بررسی تبلیغات عبارتند از:
۱ ـ اجرای دستورالعمل¬های هیأت اجرائی مرکزی درخصوص تبلیغات و فعالیتهای انتخاباتی
۲ ـ برنامهریزی و اجرای مقررات لازم جهت برخورداری نامزدها از فرصت برابر استفاده از امکانات تبلیغاتی نهادها موضوع ماده (۵۹ مکرر) این قانون
۳ ـ مراقبت بر جرائم تبلیغاتی ارتکابی از جمله استفاده غیرقانونی از هرگونه امکانات و اموال دستگاه های دولتی و عمومی یا فعالیتهای تبلیغاتی غیرقانونی مسؤولان و کارکنان و اعلام آن به مراجع صالح قضائی
۴ ـ سایر وظایف مقرر در این قانون