ماده ۱: در کلیه معادنی که دارای حداقل ۲۵ نفر کارگر هستند باید یک نفر به عنوان مسئول ایمنی و یک نفر به عنوان مسئول بهداشت حرفه ای به استناد آیین نامه کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار مصوب شورای عالی حفاظت فنی تعیین گردد. این مسئولیت در معادن کمتر از ۲۵ نفر می تواند به مسئول فنی محول شود.
ماده ۲: مسئول ایمنی هر معدن به عنوان ناظر و کنترلکننده عملیات و انطباق دادن معدن با بندهای مندرج در این آیین نامه و دیگر آیین نامههای مصوب شورای عالی حفاظت فنی میباشد و با حضور و بازرسی از معدن، توصیهها و پیشنهادهای خود را جهت پیشگیری و رفع خطر تذکر داده و در صورت حساسیت موضوع آن را کتباً به مسئولین معدن گزارش مینماید و در صورت تشخیص خطر حتمی برابر مقررات این آیین نامه تا رفع خطر نسبت به توقف عملیات در محل خطر اقدام نماید.
ماده ۳: کلیه معادن و کارگاه های آن، اعم از معادن سطحی و زیرزمینی باید قبل از شروع هر نوبت کاری توسط مسئول ایمنی یا نمایندگان وی براساس فرم های چک لیست ایمنی، بازرسی شوند.
تبصره – فرم های چک لیست ها باید سالانه بازنگری شوند و مجدداً به تأیید مسئول فنی رسانده شوند.
ماده ۴: وزارت صنعت، معدن و تجارت باید رونوشت پروانههای اکتشاف و بهره برداری را به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ارسال نماید و دارنده پروانه اکتشاف یا بهره برداری مکلف است تاریخ شروع عملیات را به اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی مربوطه اطلاع دهد.
ماده ۵: معادن دارای پروانه بهره برداری باید بطور مستمر ارزیابی ریسک شوند.
تبصره – دستورالعمل اجرائی این ماده بطور مشترک توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و وزارت صنعت، معدن و تجارت تدوین میشود.
ماده ۶: کارفرما باید مدارک ذیل را در محل معدن آماده داشته باشد:
الف) نقشه به روز بهرهبرداری شامل راه های دسترسی: به مقیاس حداقل برای معادن سطحی و برای معادن زیرزمینی
ب) دفتر ویژه ایمنی حاوی: ثبت اقدامات اصلاحی بعمل آمده در راستای اجرای ابلاغیه های بازرسان کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و کلیه اقدامات ایمنی و بهداشت کار که توسط مسئول ایمنی انجام میشود.
ج) دفتر ثبت حوادث ناشی از کار، موضوع تبصره ۱ ذیل ماده ۹۵ قانون کار جمهوری اسلامی ایران.
ماده ۷: همه تجهیزات و ماشین آلاتی که در معادن استفاده میشوند در صورتی که جزء کالاهای مشمول استاندارد اجباری باشند باید دارای استاندارد ملی ایران یا یکی از استانداردهای مورد تأیید سازمان ملی استاندارد باشند.
تبصره – کلیه دستورالعملها و نکات احتیاطی و ایمنی که از طرف سازندگان و تولیدکنندگان لوازم، کالاها، تجهیزات و ماشینآلات معدنی ارائه می گردد لازمالاجرا است.
ماده ۸: کارفرما موظف است دستورالعمل های ایمنی متناسب با نوع کار کارگران را به آنها آموزش دهد.
ماده ۹: ورود کلیه افراد غیرشاغل به معدن منوط به کسب اجازه کتبی از سرپرست معدن یا جانشین وی میباشد.
ماده ۱۰: تمام اشخاصی که وارد معدن میشوند باید آموزش های ایمنی لازم را توسط مراجع ذیصلاح در ارتباط با نوع کار محوله و ایمنی عمومی معدن دیده باشند.
ماده ۱۱: تمام شاغلین در معادن زیرزمینی و کارگرانی که با تغییر شغل از قسمتی به قسمت دیگر معدن منتقل میشوند باید با راههای خروجی و اضطراری معدن آشنا شده و آگاهی کامل پیدا کنند.
ماده ۱۲: هر گونه ورود به کارگاهها و معادن زیرزمینی متروکه منوط به کسب نظر مسئول ایمنی معدن و تأیید سرپرست معدن بوده و باید با رعایت مقررات این آیین نامه انجام گیرد.
ماده ۱۳: با تمهیداتی که از طرف سرپرست معدن انجام میگیرد باید همواره تعداد و اسامی افرادی که در هر لحظه داخل معدن و بخصوص زیر زمین هستند، مشخص باشد و تا زمانی که کارگران در زیر زمین مشغول کار هستند حداقل یک نفر از مسئولین ایمنی باید در معدن حضور داشته باشد.
ماده ۱۴: مناطق حادثه ساز در معدن باید با تابلو و علائم هشدار دهنده مناسب از محلهای مجاور مجزا شده و هر گونه ورود به این مناطق منوط به کسب مجوز از مسئول ایمنی است.
ماده ۱۵: استعمال دخانیات و روشن کردن آتش در حفاری های زیرزمینی ممنوع است.
ماده ۱۶: ورود افراد همراه با سیگار، کبریت، فندک یا هر نوع وسایل و لوازم آتشزا به معادن زغال سنگ، حفریات گازدار و سایر معادنی که خطر آتشسوزی یا انفجار داشته باشد ممنوع است.
تبصره – همراه داشتن دوربین عکاسی یا فیلمبرداری، تلفن همراه، ساعت و هر نوع وسیله باطری دار که حفاظت شده نیستند نیز در این گونه معادن ممنوع است. کلیه افراد قبل از ورود به معدن برای اطمینان از همراه نداشتن وسایل خطرناک باید بازرسی بدنی شوند.
ماده ۱۷: روشن کردن آتش در سطح زمین تا شعاع ۲۰ متری از دهانه دویلها، چاهها و ورودی معادن زیرزمینی که احتمال خطر آتشسوزی و انفجار وجود دارد ممنوع میباشد.
ماده ۱۸: شناسایی منابع آبهای زیرزمینی به منظور طراحی معدن برای پیشبینی یا ارزیابی آبهای هجومی به داخل عملیات معدنی و اتخاذ روشی مناسب جهت آبکشی و انتقال آب به خارج از محوطه معدن ضروری است.
ماده ۱۹: کپسول خود نجات در معادن زغال سنگ زیرزمینی از تجهیزات الزامی حفاظت فردی است و تمام افرادی که وارد معدن میشوند باید در تمام مدت آن را به همراه داشته باشند و جز در موارد استفاده آن را از کمربند خود باز نکنند.
تبصره – آموزش کار با کپسول های خود نجات در معادن زغال سنگ برای تمام افرادی که وارد معدن میشوند الزامی است.
ماده ۲۰: پوشیدن جلیقه شبرنگ دار در معادن زیرزمینی در همه نوبت های کاری و در معادن سطحی در نوبت های کاری بعد از غروب آفتاب برای تمامی افراد الزامی است.